Een partnerrelatie of liefdesrelatie impliceert altijd zowel verbondenheid als autonomie. 

Sommige relaties zijn vooral op gelijkheid gebaseerd, andere meer op complementariteit. Maar in beide gevallen moeten de partners voldoende autonoom zijn. Vanuit hun autonomie zoeken zij verbondenheid en kunnen zij een relatie op basis van gelijkwaardigheid aangaan. 

 

 

Autonomie is een basisbehoefte van de mens. Het is het vermogen zelf dingen te doen, je in je eentje uit de slag te trekken. 

 

Die behoefte aan autonomie ontstaat al heel vroeg. Een baby grijpt zijn knuffel, kruipt rond, maakt zijn eerste stapjes. De exploratie van de wereld begint. De peuter manifesteert zich door opstandig te zijn en ‘neen’ te zeggen. Hij wil de dingen ‘zelf doen’. Met het groter worden neemt het verlangen naar vrijheid toe. Het kind wil zelf zijn kleren kiezen, kiest zelf zijn vriendjes, weet welke spelletjes hij het leukst vindt. De tiener wil zakgeld en met zijn vrienden weggaan. 

 

Een goede opvoeding ondersteunt het verlangen naar autonomie van het kind. De ouder of opvoeder stimuleert het verlangen naar exploratie, maar is er ook onvoorwaardelijk wanneer het kind nood aan troost en bescherming heeft. Het kind leert zich veilig hechten en ontwikkelt een goed basisvertrouwen. 

Hij heeft vertrouwen in de anderen, ontwikkelt een eigen verlangen en wordt stilaan meer en meer zelfstandig. 

 

Autonoom worden geeft vrijheid, maar beantwoordt ook aan een reële behoefte. Een volwassene is in grote mate onafhankelijk, maakt zijn eigen keuzes en kan voor zichzelf zorgen. Die onafhankelijkheid bepaalt het gevoel van welbevinden.

 

Dat betekent uiteraard niet dat iemand alles perfect zelf kan doen. Hij weet hoe en wanneer hij externe hulp moet zoeken. Hij kent zijn eigen sterktes en zijn eigen beperkingen. 

 

 

De behoefte aan emotionele verbondenheid is evenzeer een fundamenteel menselijke behoefte. Een mens is niet gemaakt om alleen te leven. 

 

Baby’s hechten zich van nature aan hun ouders. Zij doen dat om fysiek te kunnen overleven, maar ook vanuit een behoefte aan aanraking en emotionele veiligheid. 

 

Niet alleen baby’s hebben die behoefte. Ook volwassenen zoeken intimiteit, veiligheid en zekerheid door zich aan anderen te hechten. Op volwassen leeftijd neemt de partner de rol van de ouders over als belangrijkste hechtingsfiguur. 

 

Het gevoel van verbondenheid en emotionele samenhorigheid is één van de belangrijkste pijlers van een succesvolle relatie. Emotionele verbondenheid creëert een ‘wij-gevoel’. Partners staan samen in het leven en zijn bereid te investeren in de andere en in de relatie. 

 

Emotionele verbondenheid veronderstelt dat je je aan je partner kan hechten. De hechtingsstijl die je als kind ontwikkeld hebt bepaalt mee hoe je je aan een partner hecht. 

Een onveilige hechting zorgt vaak voor moeilijkheden in een relatie. Hierover open communiceren en inzicht krijgen in de negatieve patronen is belangrijk. Dan kan je partner begrip tonen en je ondersteunen, dan krijg je zelf meer zelfvertrouwen en staan jullie samen sterker in de relatie.  

 

In een goede, liefdevolle relatie voelen mensen zich gewaardeerd en gerespecteerd. Ze gaan positiever over zichzelf denken en ontdekken nieuwe kanten van zichzelf. Je zelfbeeld krijgt een boost, je voelt je zelfzekerder en durft meer jezelf te zijn.

 

In een relatie op basis van ongelijkwaardigheid gebeurt helaas het tegenovergestelde. Je zelfbeeld wordt negatiever. Wees alert en sta stil bij wat je voelt en ervaart. Het kan echt ook anders. 

 

 

In een goede relatie op basis van gelijkwaardigheid accepteer je dat je afhankelijk bent van de andere. Je accepteert dat je ook kwetsbaar kan zijn, soms hulp nodig hebt en je durft op je partner te leunen. 

Het lijkt een paradox, maar die afhankelijkheid maakt jou juist onafhankelijker. Door de steun van je partner krijg je kracht en je gaat je daardoor juist autonomer en zelfverzekerder voelen. 

In een goede relatie ben je zowel onafhankelijk als afhankelijk. 

 

Het evenwicht tussen verbondenheid en autonomie ligt niet vast, maar fluctueert voortdurend in de loop van een relatie. Net zoals een relatie goede, zeer goede en minder goede perioden en momenten kent. 

 

Verliefde mensen willen vaak zoveel mogelijk samen zijn en alles delen. Dat is niet vreemd in de eerste fase van een relatie, maar op termijn alleen nefast. In een fusionele of symbiotische relatie is er geen ruimte voor autonomie en verstikken de partners elkaar. De autonomie en zelfstandigheid van de partners zijn een noodzakelijke voorwaarde voor een liefdevolle relatie. 

 

Partnerschap is geven en nemen, steunen en steun krijgen. Dat gebeurt niet altijd in gelijke mate. Soms heeft de ene meer steun nodig dan de andere en even later is het omgekeerd. Een zwangere vrouw kan last van misselijkheid hebben en zowel voor als na de geboorte vooral gefocust zijn op de baby. Een van beide partners kan een nieuwe, uitdagende job hebben en alles willen doen om zichzelf te bewijzen. De ouders van de een of de ander kunnen ziek worden en extra zorg of hulp nodig hebben. 

 

Ga er niet naast staan met een weegschaaltje. Jullie zijn samen in goede en kwade dagen. Precies dat maakt een relatie tot een goede relatie. 

 

Gezamenlijke projecten zijn uitdagingen, maar tegelijk cadeau’s voor een relatie. Samen voor iets gaan. Een huwelijk bijvoorbeeld of officieel gaan samenwonen. En dit bekendmaken aan en delen met de buitenwereld. ‘Wij’ zijn niet langer ‘ik’ en ‘jij’, maar ‘wij’. Wij horen samen.

Een woning kopen en verbouwen. Een kind krijgen, een peter en meter kiezen en een babyborrel geven.  

 

Let daarom op dat jullie niet stilvallen, wanneer jullie om te zeggen alles hebben. Te veel luxe, te veel welvaart en het gemis van een gezamenlijk project kunnen een risico zijn. 

Stop niet met dromen. De schijnbaar kleine dingen kunnen een onmetelijk verschil maken. 

 

 

In een goede relatie kunnen de partners tegelijkertijd of afzonderlijk uitvaren om een eigen project te realiseren en tegelijkertijd of afzonderlijk weer aankomen in de haven. 

Ze vertrekken zonder angst of wantrouwen en voelen zich gesteund door de ander. Wanneer ze weer samen aan land zijn, willen ze hun verhaal vertellen en het verhaal van de partner horen. Een goede relatie kan niet zonder input van de buitenwereld. 

 

Zonder afstand is er geen ontmoeting mogelijk. En zonder ontmoeting is liefde moeilijk. Liefde is gebaat bij een tijdelijk gemis, een uitkijken naar en een blij terugzien.

 

Partners die bijvoorbeeld beroepshalve altijd samen zijn, hebben niet per definitie een goede relatie. Net zo min als partners, die voor een groot deel van de tijd elkaar niet zien, omdat een van beiden bijvoorbeeld in het buitenland verblijft. 

 

Een goed evenwicht tussen samen en niet samen maakt de thuishaven des te aangenamer en aantrekkelijker. 

 

 

Dat geldt voor een haven waar schepen aanleggen, maar evenzeer voor de thuishaven van een relatie. 

Daar is niets mis mee. Dat is gewoon noodzakelijk. Het volstaat niet om na het werk in hetzelfde huis thuis te komen en samen aan tafel te zitten, met of zonder woorden. 

Partners moeten hun liefde tonen door die uit te spreken: ‘ik hou van jou’, door te knuffelen, te vrijen, iets te doen voor elkaar, te luisteren en aandacht te geven. 

 

Samen dingen beleven en ervaren verbindt. Zeggen wat je bezighoudt, wat je denkt of wat je voelt maakt je partner deelgenoot van je innerlijke leven. Emotionele samenhorigheid bestaat zelden zonder woorden.  

 

In het begin was alles nieuw en spannend. Creëer af en toe opnieuw die sfeer. Daar is niets mis mee, dat is niet doen alsof. Ook na jaren kunnen jullie elkaar opnieuw ontmoeten. 

 

Want, voordeel of nadeel, op de een of andere manier, blijft de andere altijd vreemd. Je kan zijn of haar gedachten niet voorspellen. En dus valt er altijd opnieuw iets te beleven en te ontdekken.